Dlaczego warto korzystać z mediacji?
Mediacje stanowią jeden ze sposobów rozwiązywania konfliktu.
W ich trakcie, przy udziale neutralnego mediatora, między skonfliktowanymi stronami prowadzone są dobrowolne negocjacje. Często rozmowy te, prowadzą do wypracowania ugody, która jest satysfakcjonująca i akceptowalna przez obie strony.
Należy pamiętać, że mediator nie powinien oceniać stron, narzucać sposobu rozwiązania konfliktu, ani opowiadać się po którejś ze stron, jego rolą jest łagodzenie napięć, które powstają w trakcie negocjacji.
Zawarcie ugody pozwala stronom na uniknięcie czasochłonnego i kosztownego procesu. Pozwala im na podejmowanie decyzji dotyczącej ostatecznego kształtu zawartej ugody. Pełni także funkcję gwarancyjną – fakt, że strony same zadecydowały o wyniku konfliktu, czy treści ugody gwarantuje, że będą się one starały przestrzegać zawartych w ugodzie postanowień.
Jakie są zalety prowadzenia mediacji?
Mediacja:
- stanowi efektywną i zyskującą na popularności metodę
rozwiązywania konfliktów, - pozwala na oszczędność czasu (skrócenie okresu oczekiwania na orzeczenie kończące postępowanie sądowe) i pieniędzy (mniejsze koszty w porównaniu z postępowaniem sądowym lub brak takich kosztów, jeżeli odbywa się w ramach nieodpłatnej mediacji)
- zapewnia większą gwarancję usunięcia na trwałe konfliktu, do jakiego doszło pomiędzy stronami, ponieważ to strony samodzielnie wypracowują porozumienie, nie jest im ono narzucane w sposób przymusowy (tak jak ma to miejsce w postępowaniu sądowym), a więc istnieje większe prawdopodobieństwo przestrzegania postanowień porozumienia, skoro strony same ustaliły jego treść,
- pozwala stronom na podjęcie decyzji co do ostatecznego kształtu porozumienia, w którym zawarte są rozwiązania akceptowalne dla obu stron, dostosowane do ich indywidualnych potrzeb i oczekiwań,
- pozwala na uniknięcie stresu związanego z występowaniem w sądzie w charakterze strony postępowania,
- pozwala na zapewnienie równorzędnej pozycji dla wszystkich stron konfliktu,
- umożliwia spojrzenie na spór z innej perspektywy, skłania bowiem strony do rozważenia problemu z punktu widzenia drugiej strony.
Cechy mediacji
poufność – mediator, strony oraz inne osoby postępowania mediacyjnego są zobowiązane by zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji; strony mogą zwolnić mediatora oraz inne osoby biorące udział w mediacji z w/w. obowiązku.
Zarówno mediacja, jak i jej przebieg oraz jej rezultaty są objęte tajemnicą. Mediator nie ujawnia nikomu informacji, które uzyskuje podczas prowadzenia mediacji.
Jeżeli mediacja jest przeprowadzana w toku postępowania przed sądem powszechnym, strony w tym postępowaniu nie mogą się skutecznie powoływać na propozycje ugodowe, które padły podczas mediacji czy też pozostałe oświadczenia składane przez strony w postępowaniu mediacyjnym.
Nawet, jeśli strony przedstawią sądowi propozycje, jakie pojawiały się w toku mediacji, to sąd nie może ich uwzględnić rozstrzygając sprawę.
Wyjątek od powyższej zasady – w trakcie mediacji prowadzonej w sprawach cywilnych strony mogą zwolnić mediatora z obowiązku zachowania tajemnicy co faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji. Co ważne, zwolnienie z tajemnicy musi zostać dokonane przez wszystkie strony mediacji, zgoda jednej z nich nie jest wystarczająca.
W postępowaniu mediacyjnym prowadzonym w sprawie karnej mediator ma obowiązek zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedział się od pokrzywdzonego i sprawcy, chyba że fakty te dotyczą bardzo poważnego innego przestępstwa.
dobrowolność – zgoda na udział w mediacji zawsze jest dobrowolna, strony nie mogą być przymuszone do udziału w mediacji, ani odczuwać presji związanej z ich udziału w negocjacjach. Mediator powinien poinformować strony, o tym, że na każdym etapie postępowania mediacyjnego mogą zrezygnować z dalszego udziału w nim i wycofać uprzednio udzieloną zgodę. Ważne jest, że wobec stron biorących udział w mediacji nie można stosować żadnych forma presji czy nacisku odnośnie udziału strony w postępowaniu mediacyjnym.
neutralność – rolą mediatora nie jest narzucanie stronom postępowania własnych propozycji rozwiązania konfliktu, propozycja takiego rozwiązania powinna być wynikiem porozumienia samych stron. Neutralność oznacza także niezajmowanie przez mediatora stanowiska co do przedmiotu sporu, a także brak oceniania zajmowanych przez stron stanowisk.
bezstronność – jedną z zasad mediacji jest prowadzenie jej w sposób bezstronny, przy równym i jednakowym traktowaniu stron postępowania, które mają równe prawa, co wyklucza tym samym faworyzowanie którejkolwiek ze stron czy prezentowanego przez nią stanowiska w toku mediacji.
akceptowalność – nikt nie może narzucać stronom wyboru mediacji jako sposobu rozwiązania sporu, a także wyboru samego mediatora, w gestii stron sporu leży akceptacja jego osoby i jego pomocy w osiągnięciu porozumienia . Strony powinny zaakceptować także sposób prowadzenia postępowania przez mediatora, przy czym bardzo często pomaga wspólne wypracowanie zasad mediacji, które są następnie przestrzegane przez uczestników postępowania
